Het project ‘Zon langs de A7’ heeft als doel om energie op te wekken langs de A7 in de Provincie Noord-Holland.

Het project wordt uitgevoerd in het kader van het Pilotprogramma Hernieuwbare Energie op Rijksgronden. Hierin werken Rijkswaterstaat, het Rijksvastgoedbedrijf en de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland samen met gemeenten, provincies en netbeheerders om locaties van het Rijk voor duurzame energie te verkennen en voor te bereiden om deze vervolgens naar de markt te brengen.

Het doel van het programma is om met Rijksgrond een bijdrage te leveren aan de energietransitie. Hiervoor wordt een aanpak ontwikkeld waarmee energieprojecten op rijksgronden op een kosteneffectieve en vlotte manier kunnen worden gerealiseerd, met oog op kwaliteit voor de omgeving en maatschappelijk draagvlak.

In het project zon langs de A7 werken Rijkswaterstaat, het Rijksvastgoedbedrijf en Rijksdienst voor ondernemend Nederland nauw samen met Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier, Provincie Noord-Holland, Gemeente Medemblik, Gemeente Hollands Kroon en netbeheerder Liander.

De provincie waarborgt samen met de gemeente de ruimtelijke kwaliteit en is verantwoordelijk voor de planologische procedure. Daarnaast is de provincie de aanjager van het duurzaamheidsproces. 

De gemeenten waarborgen samen met de provincie de ruimtelijke kwaliteit en vormgeving. Daarnaast slaat de gemeenten de brug naar de omwonenden en voorzien in beleid ten aanzien van o.a. duurzaamheid en financiële participatie. 

De netwerkbeheerder Liander kijkt hoe we de zonnepanelen langs de A7 kunnen aansluiten op het netwerk.

Het Rijksvastgoedbedrijf zet haar expertise op het gebied van gronduitgifte in om de locaties onder de juiste voorwaarden in de markt te kunnen zetten: marktconform, openbaar en transparant.

De Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO) adviseert over de vormgeving van de tenders, duurzame energietechnieken, financiering, innovatie en de procesbegeleiding bij integrale gebiedsontwikkeling en participatie van de omgeving.  Ook is RVO verantwoordelijk voor de uitvoering van subsidies (zoals de SDE+).

Rijkswaterstaat stelt rijksgrond beschikbaar en draagt zorg voor de veiligheid van de weggebruiker. Daarnaast heeft Rijkswaterstaat veel ervaring met grote infrastructurele projecten in de grond-, weg- en waterbouw in interactie met de omgeving te realiseren. Op lokaal niveau wordt in de projecten van oudsher nauw samengewerkt met bestuurlijke partners en bewoners en bedrijven in de omgeving.

De samenwerkende partijen het Rijk, de provincie, de gemeenten en het Hoogheemraadschap hebben gezamenlijk onderzocht welke locaties geschikt zijn voor zonnepanelen. Er is gekozen voor de op-en afritten omdat hier voldoende ruimte is om de zonnepanelen veilig te plaatsen.

Voor deze pilot richten we ons op de knooppunten omdat hier de meeste ruimte is. Daarnaast zijn de panelen in de knooppunten het best landschappelijk in te passen. In de toekomst kan verkend worden of er toch meer locaties zijn die in aanmerking komen voor het opwekken van energie.

Om de opgave in de energietransitie te halen is meer nodig. Parallel aan het benutten van daken wordt daarom ook gekeken naar mogelijkheden van dubbel grondgebruik langs de infrastructuur.

Voor de opwekking van wind is om veiligheidsredenen een bepaalde afstand tot aan de weg noodzakelijk. Deze afstand is gelijk aan het rotorblad van de windturbines en bedraagt ongeveer 80 m. Dit betekent dat de windturbines niet op rijksgrond gezet kunnen worden.

Rijkswaterstaat stelt alleen de grond beschikbaar. Na gunning zal de ontwikkeling, realisatie en exploitatie van de projecten worden uitgevoerd door professionele (markt)partijen.

Vanuit de omgevingsvergunning wordt er al dan niet ruimte geboden voor de zonneparken op deze locatie. Daarnaast kijkt Rijkswaterstaat nauwkeurig of dat veilig kan op deze locaties.

Omgevingsparticipatie maakt onderdeel uit van de aanbesteding. Gemeente kan aangeven of de exploitant dit voldoende meeneemt. De ruimtelijke inpassing is straks een onderwerp bij de verklaring van geen bedenking, waar de raad een besluit over neemt. Daarna volgt een ontwerp omgevingsvergunning, waartegen bezwaar mogelijk is.

Voor deze pilot richten we ons op de knooppunten omdat hier de meeste ruimte is. De bermen zijn op dit traject vaak te smal voor het plaatsen van panelen.  Daarnaast zijn de panelen in de knooppunten het best landschappelijk in te passen. In de toekomst kan verkend worden of er toch meer locaties zijn die in aanmerking komen voor het opwekken van energie.

De vier locaties samen zijn goed voor ongeveer 6MW. Dit is schatting, afhankelijk van de technische ontwikkelingen en uitvoering kan dat veranderen.

De opgewekte elektriciteit van een zonneweide, wordt direct verkocht aan de betrokken energiemaatschappij.

Grote delen rond rijksweg A7 zijn aangemerkt als congestiegebied in het elektriciteitsnet. Levering is daarom pas mogelijk nadat de congestie is verholpen door de netbeheerder (Liander). Naar verwachting is dit in 2023/2024 het geval

Ja, het project is onderdeel van de RES Noord-Holland Noord.

Dit wordt heel breed bekeken: onder andere veiligheid met betrekking tot elektriciteit, bij uit de bocht rijdend verkeer, brandveiligheid, zicht op de weg (bij in de bocht, maar ook mbt schittering

Rijkswaterstaat vindt de veiligheid van de weggebruiker het belangrijkste. Hinderlijke lichtschittering zal tot een minimum moeten worden beperkt

Rijkswaterstaat draagt er middels de te verstrekken vergunning zorg voor dat de zonneparken geen impact zullen hebben op de verkeersveiligheid.

Hier wordt op dit moment onderzoek naar gedaan. De kans op een hogere geluidsproductie is klein. Er is een reële kans dat de geluidsproductie omlaag gaat omdat de panelen in een hoek staan en het geluid daardoor diffuus weg gekaatst kan worden.

Wellicht zal er sprake zijn van kortdurende hinder. RWS stuurt erop aan dat de exploitant dit tot een minimum beperkt.

We stellen uitgebreide eisen aan veiligheid. Ook brandveiligheid is hierin opgenomen.

Het is in belang van de exploitant om hier rekening mee te houden. De exploitant zal zorg dragen voor het afschermen van het park om de kans op vandalisme te verkleinen.

Het traject van het project ‘Zon langs de A7 loopt van toerit/afslag Wognum (10) tot en met toerit/afslag Middenmeer (12). De zonnepanelen worden in dit traject alleen geplaatst bij de op-en afritten.

Ze ‘wijzen’ naar het zuiden om optimaal zonlicht op te vangen. Voordeel is dat het beter voor de biodiversiteit is, want geeft meer ruimte. Om deze reden is ook de wens van de provincie om terughoudend te zijn met een 'dakje'-constructie (Noord-Zuid dan wel Oost-West).

Hoe de knooppunten met zonnepanelen eruit komen te zien hangt af van het ontwerp. Het ontwerp dient te voldoen aan een aantal randvoorwaarden die zijn opgesteld door de Provincie Noord-Holland, de gemeenten en Rijkswaterstaat. Deze randvoorwaarden hebben onder andere betrekking op de veiligheid van de weggebruiker (hinder, lichtreflectie, doorstroming en stabiliteit van het wegdek) en de ruimtelijke kwaliteit. De marktpartij zal voor het verkrijgen van de benodigde vergunningen een ontwerp maken dat voldoet aan de eisen en randvoorwaarden die gesteld zijn. 

De randvoorwaarden die te maken hebben met de landschappelijk inpassing zijn door de provincie opgesteld. De ontwikkelaar zal voor het verkrijgen van de benodigde vergunningen moeten aantonen dat bij de vormgeving van het park rekening is gehouden met deze randvoorwaarden. U moet hierbij denken aan: het streven naar zo identiek mogelijke en robuuste zon opstellingen, zo min mogelijk hekken en zoveel mogelijk ecologisch ingericht en beheerde zonneparken.

Van de ontwikkelaar wordt gevraagd de zonne-opstellingen zoveel mogelijk ecologisch in te richten en te beheren. Hiervoor moet de ontwikkelaar een plan opstellen, op basis van de natuurwaarden en -potenties per knooppunt.

Abbekerk is inderdaad weidevogelleefgebied. Er gelden strenge voorwaarden. Provincie heeft gekeken welke regels van toepassing zijn. Een van de voorwaarden is of er een 'netto geen verstoring' is. Het gaat er om of er ten opzichte van de huidige situatie geen verstoring is.  Op dit moment wordt de weidevogel al verstoord door het verkeer. Naar aanleiding van dat onderzoek is de grens van het park ook verlegd.

Ja er worden op enkele plaatsen bomen gekapt. Dit betreft vooral populieren die hun einde levensduur naderen. Compensatie vindt plaats elders in de gemeente en zal in samenspraak met de omgeving plaatsvinden.

We kunnen niet garanderen dat er geen hekken komen. Rijkswaterstaat zal de verkeersveiligheid daarvan toetsen en de gemeente zal bij het verstrekken van de omgevingsvergunning toetsen of dit voldoet aan de eisen en wensen die landschappelijk gesteld worden aan zonneparken. 

Rijk is voornemens het project in 2022 aan te bieden aan de markt. Daarna (2022-2023) zal verder onderzoek door de exploitant plaatsvinden ten behoeve van vergunningaanvraag en participatie. Medio 2024 wordt de start van de bouw verwacht. Dit is mede afhankelijk van de netaansluiting.

Participatie is een belangrijk criterium. De ontwikkelaar zal een plan van aanpak moeten indienen waarin wordt aangegeven hoe de ontwikkelaar van plan is het gesprek met de omgeving aan te gaan, en hoe is ontwikkelaar van plan is om de omgeving op toegankelijke wijze mee te laten doen.

De stroom van het park zal worden geleverd aan het stroomnet van Nederland. Hierop zijn de huishoudens van Nederland aangesloten

Voor zowel Medemblik en Hollands Kroon is financiële participatie een belangrijke voorwaarde. Lusten en lasten moeten in de omgeving terechtkomen. We vragen de exploitant daar dan ook een plan voor in te dienen, dit is een onderdeel van de aanbesteding.

De exploitant moet een participatieplan indienen, waarin hij aangeeft hoe de omgeving wordt betrokken. Het ligt voor de hand dat daar bijeenkomsten bij horen. Gemeente wil ook dat de kernraden betrokken worden en zal de exploitant daar op wijzen.

Het project zal op een marktconforme, openbare en transparante wijze aan de markt worden aangeboden. Dit betekent dat iedereen zijn interesse kenbaar kan maken om het zonnepark aan te leggen. We nodigen u graag uit te reageren.

De gronden zullen openbaar worden aangeboden op biedboek.nl. Gelijke kansen, iedere partij kan meedingen. Er wordt niet één op één gegund.

Dat wordt verwacht in het najaar 2022.

De RES ligt in de raden ter besluitvorming. Sommige raden willen wel turbines, dat geldt niet voor de gemeente Medemblik en Hollands Kroon. Meer vragen en antwoorden over de RES, zie hier.

Er komt geen zonne-energie óp de omringdijk, wel er vlakbij. Er is onderzocht hoe de zonne-energie landschappelijk kan worden ingepast, rekening houdend met de nabijheid van de omringdijk en daar zijn nu goede inpassingvoorwaarden voor. Denk aan: voldoende afstand houden, laag inpassen. (Geen onderdeel van Zon langs de A7, meer info: Gemeente Medemblik)